नियतीचा सूड २: बरखाची बहार ओसरते तेव्हा

"आपल्याकडे तथ्यांबद्दलचा पुरेसा तपशील असल्याशिवाय कुठलाही सिद्धांत मांडणे ही घोडचूक असते. कारण मग आपण मूर्खासारखे तथ्य समजल्यावर सिद्धांत मांडण्याऐवजी सिद्धांत सिद्ध करायला तथ्यांची मोडतोड करु लागतो."

सर आर्थर कोनान डोयल, शेरलॉक होम्स

“It is a capital mistake to theorize before one has data. Insensibly one begins to twist facts to suit theories, instead of theories to suit facts."
Arthur Conan Doyle, Sherlock Holmes

एकोणीसाव्या शतकाच्या उत्तरार्धात आणि विसाव्या शतकाच्या पुर्वार्धात इंग्लंडात वाईट मनोवृत्तीचे पत्रकार नक्कीच असतील. मात्र आज भारतात आढळतात तसे तमासगीर पत्रकार उर्फ मिडियावाले कदाचित कुठेही नसावेत. ते काही असो, वरचं वाक्य आणि त्याचा कालनिरपेक्ष असलेला संदर्भ लक्षात घेतला, तर सर आर्थर कोनान डॉयल यांना मात्र द्रष्टाच म्हटलं पाहीजे. कारण आजकालचे बहुसंख्य पत्रकार हे अगदी हेच आणि ते ही जाणूनबुजून करण्याच्या मागे लागलेले असतात. तथ्य तपासून मग सिद्धांत माडण्याऐवजी आपलेच सिद्धांत मांडून सोयीप्रमाणे तथ्यांची मोडतोड करणे.

असे पत्रकार २००२ ची माळ जपत दिवस कंठतात, कुणाला 'मौत का सौदागर' म्हणून त्याभोवती गोष्टी विणत बसतात. मग सत्य मांडू इच्छिणार्या ब्लॉग लेखकावर खटले भरतात. आणि मग आपला देश कसा अशांत (unquiet) आहे यावर एक पुस्तक लिहीतात. आणि मग एक दिवस....लोकांनी इ-कॉमर्स साईट्सवर ते पुस्तक न वाचता पुस्तक टुक्कार असल्याचे अभिप्राय देऊन गुरूच्या विद्येचे फळ गुरुलाच चाखायला लावल्यावर वांझोटे शिव्याशाप देत बसतात.

तर मी म्हणत होतो, नियतीचे सूड घेण्याचे प्रकार किती विचित्र असतात नाही! मग अमॅझॉनवर विकायला ठेवलेल्या पुस्तकाला लोकांनी नीच दर्जाची श्रेणी प्रदान करण्याइतकी क्षुल्लक गोष्ट का असेना.

टीपः वरील लेखनाचा आणि नुकत्याच घडलेल्या बरखा दत्तने अमॅझॉनवर केलेली आगपाखड याचा काही परस्पर संबंध आढळल्यास तो योगायोग अजिबात न समजता तो मुद्दामून केलेला उल्लेख समजावा.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

“It is a capital mistake to theorize before one has data. Insensibly one begins to twist facts to suit theories, instead of theories to suit facts."

Arthur Conan Doyle,  Sherlock Holmes

I am sure bad journalists existed in the late 19th and early 20th century England, but none that matched the crappyness of today's media. Nonetheless, Arthur Conan Doyle can surely be called a visionary. This is exactly what most journalists of today particularly in our country do, and mostly deliberately - they twist facts to suit theories, instead of theories to suit facts.

They keep chanting 2002, and proclaim someone as 'maut ka saudagar' and then begin weaving stories around their assumption. Then they sue bloggers who write the truth. And then they write books about how unquiet their motherland is. And then they curse when people pay them back in their own coin by giving them bad ratings on eCommerce sites without reading their book.

Fate, as they say, has strange ways of taking revenge. Even if it is in a superficial way as bad book ratings.

P.S. If the above post bears any resemblance to the recent Barkha Dutt outrage on Amazon, it is definitely intentional and not coincidental.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------
मार्गशीर्ष शु. ८/९, शके १९३७

© Mandar Dilip Joshi

नियतीचा सूड १: आरोपी क्रमांक एक हाजीर हो!

भूतपूर्व काँग्रेस अध्यक्ष श्री सीताराम केसरी आज समाधानाने हसत असतील.

काँग्रेस अध्यक्षपदाच्या लवकरच होणार्‍या निवडणूकांची वाटही न बघता आत्ताच्या नॅशनल हेराल्ड केसमधल्या आरोपी क्रमांक एक सोनिया गांधींना काँग्रेस अध्यक्ष बनवण्याची घाई झालेल्या काँग्रेसच्या चाटू कार्यकर्त्यांनी तेव्हा सीताराम केसरी यांना बाथरूममधे कोंडून त्यांच्याकडून अध्यक्षपदाचा राजीनामा लिहून घेतला होता.

आता तीच ती, फॅसिस्ट मुसोलीनी समर्थक असलेल्या बापाची मुलगी, इटालियन मम्मी आणि तिचा मतिमंद मुलगा ह्या दोघांना त्यांच्यावरचा 'आरोपी क्रमांक अमुक अमुक' असल्याचा इतिहास कधीच पुसून टाकता येणार नाही.

नियतीचे सूड उगवण्याचे प्रकार किती विचित्र असतात नाही? मग कोर्टात फ्रॉडचे आरोपी म्हणून उभं राहणं आणि जामीन मिळणे इतकी क्षुल्लक बाब का असेना.

स्वामीजी की जय हो !

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Fate and it's revenge 1: Accused Number One Sonia Gandhi

Former Congress President Shree Sitaram Kesari must be very happy today.

His resignation was taken by shutting him up in a toilet, without even waiting for the party elections, to make way for the current Congress President and Accused Number One Sonia Gandhi.

Now, daughter of a Fascist aficionado the Italian Mummy and her retarded son will never be able to wash off their reputation as once being Accused Number so and so.

Fate has a way of taking revenge. Even if it is as superficial as getting bail.

Swamyjee Ki Jai Ho

-----------------------------------------------------------------------------------------------------
मार्गशीर्ष शु. ८/९, शके १९३७

© Mandar Dilip Joshi

वागळेची दिवाळी

रोज खाई थोतरीत
नाम त्याचे वागळे
मारणारा एक जोशी
काम मोठे आगळे

दिवाळीतले फटाके
दे दणादण वाजती
घालुनी कानात बोटे
वागळेद्वय बैसती

वसुबारस पुजतो
गाय माता आमची
बीफ मी खातो चवीने
बरळला तो वागळे

वध नरकासुराचा
कृष्णहस्ते जाहला
आजही नथ्थुरामात
वागळे तो अडकला

लक्ष्मी पुजून मात्र आज
पैसा त्याने मोजला
 नवा काढलेला
चालवावया बैसला

ओवाळती भाऊराया
भगिनी प्रेमळ आमच्या
ठेऊन सणवारा नावे
एकटा तो बैसला

नोकरी तयाला पण
तरीही आज मिळेना
ओकायला गरळ रोज
माईक काही फळेना

© मंदार दिलीप जोशी
कार्तिक शुक्ल १, शके १९३७

हाक

हाकेसरशी धावून येणं
सदैव पाठीशी असणं
काहीच पुरेसं नव्हतं
मान्य

तुझ्या आर्त मूक हाका
ऐकू आल्या नाहीत
खोट्या हास्यामागचं
वेदनांनी होरपळलेलं मन
दिसू शकलं नाही
मान्य

तरीही इतकं सारं बिघडण्याआधी
स्वतःहून साद घालणं
फार कठीण होतं का?

---------------------------------------------
© मंदार दिलीप जोशी

अश्विन कृ. ५, शालीवाहन शके १९३७
---------------------------------------------

रावणाचे वकील अर्थात डेव्हिल्स अ‍ॅडव्होकेट

दोन दिवस झाले फेसबुकवर एक छोटीशी हिंदी कविता फिरते आहे:

मैने महसूस किया है

उस रावण का दु:ख

जो सामने खडी भीड से

बारबार पूछ रहा था...

"सच सच बताओ तुम में से कोई राम है क्या?"

उपरोक्त कविता वर वर फार साधीसुधी वाटत असली तरी फार साळसूदपणे लिहीली गेली आहे. मग त्या कवितेला उत्तर म्हणून हिंदीतच एक कविता लिहीली. अधिक हिंदी लिखाण करण्याचा मानस नाही. मात्र उत्स्फूर्तपणे सुचलेले उत्तर लिहीण्याचा मोह आवरला नाही. हे ते उत्तरः

शायद वो लेकिन भूल गया

जब हर दहलीज पे रावण है

क्यों रामावतार की राह तकें?

जब हर नर मे नारायण है

क्यों रावण से बातें कहलवाकर

अपनीं ही रोटीं सेंकते हो

बतलाओ तुम कम से कम

कितने में बिक जाते हो

आज अयोध्या की गलींयों में

घुस आयें लंकावासी हैं

रावण की पैरवी करवाने

उनसे ही ये अलफाज लिखायें हैं